میخک

میخک جوانه‌های گل درخت میخک است، یک گیاه همیشه سبز که با نام علمی «سیزیژیوم آروماتیکوم» هم شناخته می‌شود. این ادویه‌ی همه‌کاره به دو صورت کامل و آسیاب‌شده یافت می‌شود و می‌تواند به عنوان یک چاشنی خوش‌عطر برای غذاهای کبابی مورد استفاده قرار گیرد، نوشیدنی‌های گرم شما را خوش‌طعم کند و به کیک‌ها و کلوچه‌های خانگی شما طعم متفاوتی بدهد. همچنین میخک به عنوان یک ادویه‌ی اصلی در غذاهای هندی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در پخت شیرینی زنجبیلی هم یکی از مواد اصلی است. میخک، بیشتر به عنوان یک ادویه‌ی شیرین و معطر شناخته می‌شود، اما در طب سنتی خواص آن هم مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مطالعات نشان می‌دهند که ترکیبات موجود درمیخک فواید بسیاری برای سلامتی دارند که از میان آن‌ها می‌توان به حفظ سلامت کبد و تثبیت سطح قند خون اشاره کرد.  4 مورد از چشمگیرترین فواید و مزایای خوردن این گیاه دارویی برای سلامتی را با هم مرور کنیم.

یک گیاه دارویی سرشار از آنتی‌اکسیدان است و برای سلامت سلول‌های بدن شما با رادیکال‌های آزاد مقابله می‌کند. به همین دلیل است که مصرف میخک ممکن است بتواند از شما در برابر خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت و همچنین بعضی از سرطان‌ها کمک کند. در ادامه 4 خاصیت مهم آن را بررسی می‌کنیم.

۱.  حاوی مواد مغذی مهمی است

حاوی فیبر، انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی است، بنابراین استفاده از آن کامل یا آسیاب شده علاوه بر افزودن طعم به غذای شما می‌تواند برخی از مواد مغذی مهم را هم تأمین کند.

۲ گرم میحک آسیاب شده که معادل یک قاشق چای‌خوری است حاوی مواد مغذی زیر است:

• ۶ واحد کالری
• یک گرم کربوهیدرات
• یک گرم فیبر
• منگنز به اندازه‌ی ۵۵ درصد نیاز روزانه
• ویتامین K به اندازه‌ی ۲ درصد نیاز روزانه

همان‌طور که می‌بینید میخک، منبع غنی منگنز است، ماده‌‌ای معدنی که برای حفظ عملکرد مغز و ساختن استخوان‌های قوی، ضروری است. اما از سوی دیگر این ادویه معمولا در مقادیر کمی مورد استفاده قرار می گیرد و بنابراین مقادیر قابل توجهی از مواد مغذی را هم تأمین نمی‌کند.

۲.  سرشار از آنتی اکسیدان‌ها است

آنتی اکسیدان‌ها ترکیباتی هستند که استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهند؛ عاملی که می‌تواند در ایجاد بیماری‌های مزمن نقش داشته باشد. همچنین حاوی ترکیبی به نام «اوژنول» است که ثابت شده است به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی عمل می‌کند. جالب است بدانید که طبق مطالعات انجام گرفته، اوژنول قادر است پنج برابر موثرتر از ویتامین E (یک آنتی اکسیدان قوی دیگر) آسیب اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد را متوقف کند. بنابراین گنجاندن میخک در رژیم غذایی به همراه سایر غذاهای غنی از آنتی اکسیدان می‌تواند به بهبود سلامت کلی شما کمک کند.

۳.  ممکن است یک محافظ خوب در برابر سرطان باشد

برخی تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبات موجود درمیخک می‌توانند به محافظت در برابر سرطان کمک کنند. یک مطالعه‌ی آزمایشگاهی نشان داد که عصاره‌ی میخک به توقف رشد تومورها کمک کرده و باعث مرگ سلولی در سلول‌های سرطانی می‌شود. به علاوه یافته‌های یک مطالعه‌ی مشابه دیگر هم نشان داد که مقادیر غلیظ روغن این گیاه دارویی باعث مرگ سلولی در ۸۰ درصد از سلول‌های سرطانی مری می‌شود. همچنین مشخص شده است که اوژنول موجود درمیخک هم دارای خواص ضد سرطانی است. در یک مطالعه آزمایشگاهی، این ماده باعث مرگ سلول در سلول‌های سرطانی گردن رحم شد. البته در تمام این مطالعات از مقادیر بسیار غلیظ عصاره میخک، روغن میخک و اوژنول استفاده شده است. با توجه به اینکه اوژنول در مقادیر زیاد یک ماده‌ی سمی است و مصرف بیش از حد روغن میخک هم ممکن است باعث آسیب کبدی، به ویژه در کودکان شود. تحقیقات بیشتری برای تعیین چگونگی تأثیر مقادیر کمتر بر انسان مورد نیاز است.

اما با وجود مطالعاتی که تا به حال انجام گرفته می‌توان این طور نتیجه‌گیری کرد که ترکیبات موجود در میخک می‌توانند رشد سلول‌های سرطانی را کاهش دهند و باعث مرگ سلول‌های سرطانی شوند. اما روند این تحقیقات همچنان ادامه دارد و تحقیقات بیشتری برای تأیید این اثرات بر روی انسان لازم است.

۴.  ممکن است باکتری‌ها را از بین ببرد

مشخص شده است که این گیاه دارویی دارای خواص ضد‌میکروبی است‌، به این معنی که می‌تواند به جلوگیری از رشد میکروارگانیسم‌ها مانند باکتری‌ها کمک کند. یک مطالعه‌ی آزمایشگاهی نشان داد که اسانس میخک سه نوع معمول باکتری از جمله باکتری E. coli را که می‌تواند باعث مسمومیت غذایی شود، از بین می‌برد. علاوه بر این، خواص ضد‌باکتریایی میخک حتی می‌تواند به بالا بردن سطح سلامت دهان و دندان هم کمک کند. مطالعه‌ای نشان داده است که ترکیبات استخراج شده از میخک، رشد دو نوع باکتری را که در بیماری لثه نقش دارند، متوقف می‌کند. به علاوه دانشمندان در مطالعه‌ی دیگری روی ۴۰ نفر داوطلب، تأثیر دهانشویه‌ی گیاهی، متشکل از روغن درخت چای، میخک و گیاه ریحان را آزمایش کردند. پس از استفاده از دهانشویه‌ی گیاهی توسط داوطلبان به مدت ۲۱ روز، شاهد بهبود سلامت لثه و کاهش میزان پلاک و باکتری‌های موجود در دهان بودند.

البته در این میان نباید مسواک را فراموش کرد و باید گفت که در کنار مسواک زدن منظم و بهداشت دهان و دندان مناسب‌، اثرات ضد باکتریایی میخک هم می‌تواند برای سلامت دهان شما مفید باشد.